ماساژدرمانی

ماساژدرمانی چیست ؟

ماساژدرمانی عبارتست از دست ورزی بر روی بافت های نرم بدن. این درمان به رهایی از استرس و فشار عضلانی و درد ناشی از صدما ت و سرعت بهبود ناراحتیهای حاد و مزمن كمك می كند. امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان از این روش به عنوان یك روش مراقبت بهداشتی استفاده می كنند.

تاریخچه ماساژدرمانی چیست؟

تاریخچه این درمان به حدود ۲۷۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد . در متن كتاب امپراطور زرد (كتاب مرجع طب داخلی چین) برای درمان فلج و تب و لرز به ورزش، ماساژ پوست و عضلات و نیز تمرینات بر روی دست و پا توصیه شده است. بقراط در حدود ۴۰۰ سال قبل از میلاد ضرورت استفاده از مالش را به عنوان یك درمان بخصوص در درمان آسیبهای ورزشی و جنگی ، به پزشكان گوشزد كرد. اسناد قدیمی دال بر استفاده ژاپنیها و نیز سایر تمدنها نظیر مصر، روم و عرب از ماساژدرمانی موجود است.
ماساژدرمانی به شیوه نوین و علمی، توسط هنریك لینگ (۱۸۳۹-۱۷۷۶) بر پایه ماساژ و ورزش بنیان نهاده شد.
دو برادر پزشك امریكایی به نام جورج و چارلز تیلور پس از تحصیل در سوئد ، در سال ۱۸۵۰ این رشته را به امریكا معرفی نمودند .

سبکهای مختلف ماساژدرمانی کدامند؟

امروزه بالغ بر ۸۰نوع مختلف ماساژ و كار بر روی بدن وجود دارد .این تكنیك ها به پنج گروه تقسیم می شوند:

• • ماساژ سنتی اروپایی:شامل متدهایی بر اساس فیزیولوژی و آناتومی طب غرب ی. پنج تكنیك دست ورزی بافت های نرم بدن در آن مورد استفاده قرار می گیرند .

• • ماساژ معاصر غربی:این روش نیز بر پایه روشهای مدرن آناتومیك شامل تكنیكهای دست ورزی فراتر از چارچوب ماساژ سوئدی بنا شده است وشامل ماساژ عصبی، ماساژ ورزشی و میوتراپی می باشد.

• • ماساز در روشهای اصلاح حركت و ساختار: این تكنیكها بر ساختار و حركت بدن تأكید دارند .این روشها بدن را با كمك وزن و با دست ورزی بر روی بافتهای نرم و یا اصلاح الگوهای غلط حركتی ، سازماندهی و كامل می كنند. نمونه های آن عبارتند از: هلر ورك، رولفینگ، فلدن كرایس و تكنیك الكساندر.

• • ماساژ شرقی: تكنیكهای ماساژ شرقی بر اساس اصول طب سنتی چین بنا شده و انرژی حیاتی را كه معتقدند در كانال های غیر قابل رؤیت در بدن جریان دارد تجدید می كنند .این متد ها شامل طب فشاری و شیاتسو می باشند.

• • متدهای انرژی- پایه: این متدها كه در طب سنتی چین یافت نمی شوند، منجر به اثر بر روی حوزه انرژی كه درون و اطراف بدن را احاطه كرده ،می شوند .این كار هم با فشار و دست ورزی بر روی جسم وهم از طریق عبور دست از میان یا درون حوزه انرژی بدن صورت می گیرد. نمونه های روش های انرژی عبارتند از: درمان قطبی، لمس شفابخش و ریكی.
    بسیاری از ماساژدرمانگر ها تركیبی از روش های فو ق را بر اساس وضعیت بیمار اعمال می كنند.

ماساژدرمانی چگونه اثر می کند ؟

معمولا انواع ماساژ با یك مكانیسم مشابه بر روی بدن اثر می گذارند. زمانیكه ماهیچه بیش از حد فعالیت دارد تجمع مواد زاید از جمله اسیدلاكتیك می تواند باعث درد، گرفتگی و حتی اسپاسم عضلات شود. ماساژ بطور عام و ماساژ سوئدی به طور خاص، گردش خون و جریان لنفاوی را بهبود بخشیده ، مواد غذایی و اكسیژن تازه را به بافتهای مزبور می رساند و به خروج مواد سمی و بهبودی كمك می كند.
همچنین عضلات در حال كشش می توانند به رگهای خونی و اعصاب فشار آورده وبا محدود كردن جریان خون باعث ایجاد درد شوند .با ماساژ منطقه مورد اثر ، بتدریج فشار عضله بر اعصاب درگیر كاهش یافته و درد كاهش می یابد. همین مكانیسم در بهبود عضلات آسیب دیده با ماساژ باعث سودمندی آن است.
علاوه بر این، ماساژ باعث افزایش اندروفین ها (نابود كننده های درد) و افزایش ترشح هورمون سروتونین (تعدیل كننده خلق و خوی) می شود. همچنین ثابت شده كه هورمون استرس (كورتیزول) را آزاد می نماید.به همین دلیل ماساژ اغلب به عنوان یك درمان تکمیلی برای افرادی كه سیستم ایمنی آنها بر اثر استرس تضعیف شده توصیه می شود.

در جلسه ماساژدرمانی چه اتفاقی رخ می دهد؟

پاسخ بستگی به نوع ماساژی دارد كه دریافت می كنید. در اینجا ماساژ سوئدی ذكر شده است.
در ویزیت اول احتمالأ ماساژ درمانگر از شما در مورد سابقه پزشكی سؤال خواهد كرد . سپس برخی سؤالات در مورد وضعیت جسمی فعلی شما، روش زندگی، میزان استرس، هرگونه تجربه درد و اینكه به دنبال چه درمانی هستید مطرح می شود.
اتاقی كه ماساژدرمانی در آن انجام می شود بطور مشخص گرم و دارای نور ملایم می باشد .در صورت تمایل شما از یك موسیقی آرام بخش نور شمع و بخور با یك رایحه دلپذیر استفاده می شود. اغلب برای مالش پوست از اسانسهای روغنی برای بالا بردن كیفیت ماساژ استفاده می شود. شما می توانید ماساژ كل بدن و یا ماساژ موضعی را درخواست كنید. می توانید روی قسمتهای دیگر بدن یك حوله یا ملافه بیندازید. روی یك تخت راحت پوشش دار كه اغلب دارای جایگاه سری است و نیاز به چرخش سر و گردن ندارد دراز می كشید.
متخصصین ماساژ سوئدی ممكن است از انواع ضربه ها و تكنیك های مختلف استفاده كنند . شما می توانید ماساژ كلی بدن یا ماساژ متمركز بر مناطق دردناك یا تحت كشش را درخواست نمایید. توصیه می کنیم هر زمان كه احساس ناراحتی و درد كردید درمانگر را مطلع سازید. یك جلسه درمان معمولأ بین ۳۰ الی ۹۰ دقیقه طول می كشد .
ماساژ نشسته ، روی صندلی و با لباس درحالیكه جلوی بدن به صندلی تكیه دارد انجام می شود.۵ الی ۳۰ دقیقه طول می كشد و برای ماساژ كتف و پا كاربرد دارد.
تعداد جلسات مورد نیاز برای درمان متغیر است. برای كاهش استرس اغلب هفته ای یك مراجعه توصیه می شود. برای وضعیتهای حاد تعداد جلسات درمان بستگی به طبیعت بیماری دارد. معمولأ ماساژدرمانی به منظور تكمیل درمان از سوی پزشك توصیه می شود.

چه تحقیقات و مطالعاتی در مورد ماسازدرمانی موجود است؟

برای ماساژدرمانی اثرات مثبت زیادی از بهبود گردش خون تا بهبود متابولیسم بدن ذكر شده است. بخصوص در مورد ماساژ سوئدی نشان داده شده كه در كاهش درد عضلانی، كاهش استرس و بهبود ایمنی مؤثر بوده است. همچنین در افزایش عملكرد تنفسی، كاهش ادم ناشی از انسداد رگهای لنفاوی و كمك به بهبود صدمات وارد به بافت های نرم بدن بسیار مؤثر است.
هنوز بسیاری از خواص ضد استرس ماساژدرمانی بصورت مطالعه علمی دانشمندان در نیامده است، ولی در طول ۲۰ سال اخیر بررسی های بسیاری بخصوص در زمینه ماساژ سوئدی جمع آوری شده. بسیاری از این تحقیقات در مؤسسه تحقیقاتی لمس شفابخش دانشگاه میامی و تعدادی از مطالعات نیز در مركز ملی طب مكمل و جایگزین انجام شده است.

گرچه بررسی های كنترل شده زیادی در مورد ماساژدرمانی لازم است، اما یافته ها شامل موارد زیر می باشد:

• • بیماران بستری در بیمارستان كه ماساژ دریافت كردند، افزایش در تحرك ، انرژی ، تغییرات مثبت خلقی و سرعت بهبودی از خود نشان دادند.

• • بیماران مبتلا به پشت درد مزمن پس از دریافت دو جلسه درمان ۳۰ دقیقه ای در هفته برای مدت پنج هفته ، كاهش درد ، افسردگی و اضطراب و نیز بهبود خواب را گزارش كرده اند. برخی نتایج متناقض نیز گزارش شده كه نیاز به بررسی های بیشتر دارد.

• • كاركنان ادارات كه ماساژ دریافت كردند ، هشیارتر، فعال تر و كم استرس تر از آنهایی بودند كه ماساژ دریافت نكرده بودند.

• • بیماران مبتلا به درد های عضلانی كه دو جلسه ۳۰ دقیقه ای ماساژدرمانی در هفته به مدت ۵ هفته دریافت كردند، كاهش درد ، كوفتگی و خستگی را گزارش دادند، همچنین در تعداد شبهای كمتری اختلالات خواب داشتند. در این قسمت نیز به مطالعات بیشتری نیاز است.

• • در مصدومین سوختگی ،ماساژدرمانی در كاهش اختلالات روحی(اضطراب ، تنش و افسردگی) و علایم جسمی (درد و خارش) مؤثر بوده است.

• • اثرات ماساژ در كودكان نیز به خوبی بزرگسالان است. برای مثال نوزادان نارسی كه ماساژ دریافت می كنند ، بیشتر وزن اضافه می كنند و سریعتر از بیمارستان مرخص می شوند. كودكان مبتلا به اوتیسم نیز با ماساژدرمانی رفتارهای غیرمعقول كمتری از خود بروز دادند.

• • سایر بیماری هایی كه به ماساژدرمانی خوب جواب داده اند عبارتند از: سندرم خستگی مزمن، استئوآرتریت، سندرم تونل كارپال ، میگرن و سیاتیك.

درمانگر ماساژدرمانی چگونه انتخاب می شود؟

۳۰ ایالت و ناحیه در ایالات متحده قانون حمایت از تخصص ماساژدرمانی را گذرانده اند و آزمایشات این دوره ها را تعریف كرده اند. اگرچه مقررات اخذ مدرك از ایالتی به ایالت دیگر تفاوت دارد. در بسیاری از ایالات یك دوره ۶۰۰ ساعته برای آموزش آن در نظر گرفته شده است و اخذ درجه منوط به شركت در امتحان سراسری بورد تخصصی ماساژدرمانی ویرجینیا است.

برای مراجعه به یك ماساژ درمانگر از دوستان خود و یا مراقبین بهداشتی قابل اعتماد كمك بگیرید. قبل از ملاقات با درمانگر خود تحقیق كنید. برای مثال سؤال كنید كه در كدام رشته ماساژدرمانی تخصص دارد .(AMTA) دارد.

بخاطر داشته باشید كه در زمان ویزیت باید احساس راحتی داشته باشید. در صورتیكه شخصیت و خصوصیات اخلاقی درمانگر خود را نمی پسندید فرد دیگری را جستجو كنید كه با او احساس راحتی بیشتری داشته باشید.

برای یادگیری روش های ماساژدرمانی و آموزش آن به اطرافیان می توانید از كتاب ها و نوارهای آموزشی ویدیویی بهره جویید. در بسیاری از كشورها كلاس تكنیكهای ماساژدرمانی یا مراكز آموزشی بزرگسالان وجود دارد.

موارد احتیاط در ماساژدرمانی چیست؟

• • در صورتیكه مبتلا به تب بالا، التهاب، عفونت، فلبیت، ترومبوز، یرقان یا بیماری عفونی پوستی هستید از ماساژ اجتناب كنید.

• • روی زخمهای باز یا سوختگی یا موضع جراحت قبلی ماساژ انجام ندهید. در كوفتگی یا رگ به رگ شدن، ماساژ را بمدت ۲۴ ساعت به تأخیر بیاندازید.

• • در صورت ابتلا به یك بیماری مزمن، مانند آرتریت، سرطان یا بیماری قلبی ، قبل از انجام ماساژ با پزشك خود مشورت نمایید.
• در صورتیكه باردار هستید به ماساژ درمانگر خود اطلاع دهید ، زیرا ماساژ برخی نواحی، باعث زایمان زودرس می شود.
• یک تکنیک ماساژ بدن ابتدایی و در عین حال مؤثر است که هم جهت با جریان خون انجام می‌شود. این تکنیک با پراکنده‌سازی و دور کردن مایع از محل آسیب‌دیدگی به کاهش التهاب و تورم کمک می‌کند.

  ماساژ نیدینگ

  به روش‌های مختلفی قابل اجرا است. هر کدام از این روش‌ها با توجه به قسمتی از دست که از آن برای انجام ماساژ استفاده می‌شود نامگذاری می‌شوند، مانند نیدینگ با انگشت شست و نیدینگ با کف دست. فشار می‌بایست با توجه به هدف از انجام ماساژ و حجم بافت‌های تحت درمان اعمال شود.‌ ریتم و تعداد حرکات هم به اندازه فشار مهم است، زیرا در اینجا فشار به صورت متناوب (نه پیوسته) اعمال می‌شود.

   

  آزادسازی مایوفاشیال

  این یک تکنیک دستی برای کشش دادن به فاشیا است که با هدف متعادل‌سازی بدن انجام می‌شود. فاشیا که بین پوست و ساختار درونی عضله و استخوان قرار دارد، یک شبکه یکپارچه از بافت همبند است که عضلات، اندام‌ها و ساختارهای اسکلتی موجود در بدن را پوشش داده و آن‌ها را به هم متصل می‌کند. آسیب‌ها، استرس، ضربات و نادرست بودن وضعیت قرارگیری بدن می‌توانند باعث محدودیت فاشیا شود که به این ترتیب هدف تکنیک آزادسازی مایوفاشیال از بین بردن محدودیت‌های فاشیا و احیای بافت‌ آن خواهد بود.

   

  درمان نقاط ماشه‌ای

  درمان نقاط ماشه‌ای یک تکنیک فیزیوتراپی است که در آن با اعمال فشار بر بافت عضلات حساس به لمس، درد و اختلال عملکرد بخش‌های دیگری از بدن کاهش می‌یابد. نقاط ماشه‌ای مایوفاشیال یک سری نقاط دارای حساسیت شدید، با یک کانون انقباضی پردرد می‌باشد ، که اغلب در نقاط طب سوزنی قرار دارند. همچنین، معمولاً گره‌های عضلانی همان نقاط ماشه‌ای هستند.

   

  ماساژ فریکشن عمقی

  این روش درمانی برای بافت‌های همبند عرضی است که مستقیماً با انگشتان دست انجام می‌شود. در تکنیک فریکشن عمقی یک فشار کم و زیاد شونده (نوسانی) عمود بر جهت طولی فیبرهای بافت اعمال می‌شود. از این تکنیک بیشتر برای از بین بردن بافت‌های اسکار ضخیم و دردآفرینی استفاده می‌شود که در تاندون‌ها و رباط‌های آسیب دیده به وجود می‌آیند. اگر این ضایعه‌ها کم نشوند، به احتمال زیاد باعث ناراحتی‌های بیشتر شده و خیلی سریع‌تر از آنچه انتظار می‌رود بدتر شوند.

   

  ماساژ فشاری

  اعمال فشار ریتمیک بر روی عضلات باعث افزایش جریان خون عمقی و نرم شدن بافت‌ها می‌شود. عموماً از این تکنیک برای گرم کردن و آماده‌سازی جهت انجام ماساژهای عمقی‌تر و تخصصی‌تر استفاده می‌شود.

   

  ماساژ بین‌فیبری

  از تکنیک‌های اصطکاک بین‌فیبری، به شکل عمومی برای کشش و گسترش گروه‌های عضلات بزرگ استفاده می‌شود؛ همچنین، در بافت‌های همبند و عضلات درگیر، از تکنیک اصطکاک عرضی عمقی برای کاهش چسبندگی بافت‌های اسکار و کمک به تقویت و انعطاف‌پذیر شدن بافت‌ها در طول فرایند بهبود استفاده می‌شود.

   

  ماساژ سوئدی

  ماساژ سوئدی یک ماساژ قدیمی، پایه ای و بی نظیر است که در آن همزمان از ضربات نرم و سفت استفاده می شود. شما بر روی یک میز صاف ماساژ قرار گرفته اید. ماساژ با میان بدن شما شروع می شود، وارد کردن ضربه هایی طولانی و برس مانند در راستای کمر، کتف ها،‌ دست ها، سپس پاها و پایین کمر کار خود را آغاز می کند. متخصص از تکینک های متنوعی استفاده می کند و می تواند از کف دست،‌ انگشتان دست یا نوک انگشتان برای اعمال فشار بر نقاط خاصی از عضلات بهره گیرد، این روش ها کمک زیادی به نرم کردن و کشش عضلات می کند. بر خلاف ماساژ های پر فشاری مانند شیاتسو یا ماساژ های کششی مانند ماساژ تای،‌ نوع سوئدی برای این طراحی شده است که گردش خون را بهبود ببخشد تا خون بهتر به عضلات بزرگ بدن جاری شود. این تکنیک‌ها معمولاً به ترتیب زیر اجرا می‌شوند: افلوراژ: ضرباتی آهسته با کف دست‌ها، انگشتان شست و/یا نوک انگشت‌ها پتریساژ: ورز دادن با دست‌ها، انگشتان شست و/یا انگشت‌ها اصطکاک: وارد آوردن فشار با حرکات دایره‌ای به وسیله کف دست‌ها، انگشتان شست و/یا انگشت‌ها ارتعاش: حرکاتی نوسانی که باعث ارتعاش یا تکان خوردن بدن می‌شوند. ضربات سریع: ضربات کوتاه یا تند حرکات فعال و غیرفعال: حرکات کششی و خمشی

  حرکات کششی برای تسهیل عصبی – عضلانی گیرنده‌های عمقی

  حرکات کششی PNF(کشش تسهیل عصبی – عضلانی گیرنده های عمقی) روشی است که به سرعت دامنه حرکت را توسعه می دهد. این روش در اصل برای توانبخشی طراحی شده است، اما امروزه ورزشکاران نیز این حرکات را انجام می دهند.حرکات کششی PNF ترکیبی از کشش غیر فعال و کشش ایزومتریک می باشد که با کمک یک شریک یا درمانگر انجام می شود. PNF می تواند به طور فوق العاده ای و با سرعت باعث انعطاف پذیری غیر فعال(به عنوان مثال، دراز کشیدن بر روی زمین و تلاش برای لمس کردن انگشتان پا) و فعال(به عنوان مثال پرت کردن پا به بالاتر) شود.

  اکثر حرکات کششی PNF همراه با انقباض ایزومتریک عضلات هماهنگی دارد. اما بعضی از تکنیک های کشش PNF با انقباض عضلات مخالفی که تحت کشش قرار گرفته اند صورت می پذیرد. در همه این روش نکته اساسی آن است که عضله ای که تحت کشش قرار گرفته برای ۲۰ ثانیه پیش از کشش بعدی شل و ریلکس شود.

  سپس، عضله دوباره مدت کوتاهی شل و ریلکس می‌شود، و بعد از آن کمی بیشتر از قبل تحت کشش قرار می‌گیرد؛ که این بار این کار به راحتی انجام می‌شود.
  این تکنیک انقباض و کشش متناوب را می‌توان چندین بار تکرار کرد، تا هر بار عضله کمی بیشتر تحت کشش قرار بگیرد.

  

   

  تاثیرات ماساژدرمانی

  • تسکین درد
  • کاهش سفتی عضلات
  • ریلکسیشن عمومی
  • القای خواب به افراد بی‌خواب
  • فرو نشاندن تنش
  • بهبود خاصیت ارتجاعی پوست
  • تخلیه ادم یا تورم
  • شل کردن ترشحات ریه‌ها
   

  موارد عدم کاربرد ماساژدرمانی

  • اگر ناحیه تحت درمان دارای هر کدام از موارد زیر است نمی‌توان ماساژ را انجام داد:
  • زخم‌های باز بزرگ
  • سوختگی‌ها
  • زخم‌های پوستی
  • اِدم شدید (تورم شدید)
  • نواحی دارای موی بسیار زیاد
  • حساس شدن پوست
  • عفونت‌های باکتریایی
  • بیماری‌های پوستی
  • بیماری‌های بدخیم مانند سرطان